Sinh viên Mỹ Otto Warmbier được Triều Tiên thả về nước trong tình trạng hôn mê. |
Kênh truyền hình CNN dẫn nguồn từ một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao đưa tin tiến trình ngoại giao bắt đầu từ ngày 6/6 khi đại diện đặc biệt của Mỹ về chính sách Triều Tiên ông Joseph Yun gặp Đại sứ Triều Tiên ở Liên hợp quốc Pak Kil-yon tại thành phố New York và biết về tình trạng sức khỏe của sinh viên Warmbier.
Trước đó, vào tháng 1/2016, sinh viên Otto Warmbier bị bắt giam tại Triều Tiên vì ăn trộm biểu ngữ tuyên truyền. Tháng 3/2016, Warmbier bị kết án 15 năm lao động khổ sai.
Trong suốt khoảng thời gian từ đó đến nay, phía Mỹ liên tục đề nghị Triều Tiên cho phép Đại sứ quán Thụy Điển ở Bình Nhưỡng tiếp cận lãnh sự với Otto và ba công dân Mỹ khác cũng bị bắt giữ.
Tháng 2/2017, sau khi nghe Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson báo cáo về tình hình, Tổng thống Donald Trump chỉ đạo Ngoại trưởng Tillerson sử dụng mọi biện pháp thích hợp để giải cứu công dân Mỹ bị giam giữ ở Triều Tiên.
Tháng 5/2017, đại diện Joseph Yun gặp các đại diện cấp cao của Bộ Ngoại giao Triều Tiên ở Oslo, Na Uy và nhất trí rằng Đại sứ Thụy Điển ở Bình Nhưỡng được phép đến thăm 4 công dân Mỹ bị bắt giữ.
Sau khi Thụy Điển có quyền tới thăm công dân Mỹ, phía Triều Tiên khẩn trương yêu cầu gặp mặt trực tiếp quan chức Mỹ ở thành phố New York.
Trong cuộc gặp ở New York, đại diện Yun được thông báo Warmbier bị ngộ độc thịt 1 năm về trước và rơi vào tình trạng hôn mê sau khi uống một viên thuốc ngủ.
Một quan chức cho biết: “Tất cả những gì chúng tôi biết đều là những điều họ nói. Đó là câu chuyện của Triều Tiên về sự kiện này. Chúng tôi không chắc chắn về bất kỳ điều gì cho đến khi bác sĩ có thể đánh giá tình trạng sức khỏe của Otto một cách đầy đủ”.
Ngay sau cuộc gặp ở New York, Ngoại trưởng Tillerson đã hỏi ý kiến Tổng thống Donald Trump và yêu cầu ông Yun chuẩn bị bay tới Triều Tiên với mục đích đưa Warmbier về nước.
Một đội đại diện gồm ông Yun và các nhân viên y tế đã được cử tới Triều Tiên vào hôm 12/6 để giải cứu Warmbier, yêu cầu được gặp sinh viên này khi tới Bình Nhưỡng.
Đại diện Yun và hai bác sĩ đã được vào thăm Warmbier ngay trong sáng hôm đó, đánh dấu lần đầu tiên Mỹ xác định tình trạng của Warmbier kể từ khi anh này bị kết tội. Ông Yun ngay lập tức yêu cầu phóng thích Warmbier vì lý do nhân đạo và sắp xếp đưa anh rời khỏi Triều Tiên.
Ngày 13/6, Warmbier được đưa rời khỏi Triều Tiên, đi kèm là đội ngũ nhân viên chăm sóc y tế và một đại diện Bộ Ngoại giao. Hiện anh đã về với gia đình ở bang Ohio.
Theo tiến sĩ Jonathan Cristol thuộc Viện Chính sách Thế giới, động thái thả sinh viên Warmbier trong lúc này ẩn chứa một số động cơ từ phía Triều Tiên.
Đầu tiên, nếu Warmbier chết, thay vì làm giảm khả năng đàm phán giữa Mỹ và Triều Tiên, cái chết của công dân Mỹ có thể gây ra một vụ trả đũa. Vì vậy, trong trường hợp Triều Tiên không có khả năng chữa trị cho Warmbier hoặc bệnh tình của anh này không thể chữa trị được, thì tốt hơn hết là trả Warmbier về lại Mỹ thay vì để chết trong nhà tù Triều Tiên.
Thứ hai, việc phóng thích Warmbier có thể được nhìn nhận là một hành động thiện chí mang đậm “chủ nghĩa nhân đạo” của Triều Tiên. Triều Tiên có thể đánh chìm tàu, phóng tên lửa… nhưng vẫn để một đứa trẻ bị ốm về nhà đoàn tụ với gia đình mặc dù người đó bị kết tội lao động khổ sai 15 năm. Điều đó nghe có vẻ không quá tệ. Tất cả điều mà Triều Tiên hi vọng là có thể dập tắt, hoặc ít nhất không làm bùng phát tiếng trống khơi mào chiến tranh đối với Mỹ.